2014-ը իրանահայութեան կեանքում նշանաւորւում է նաեւ Հ.Մ.Ա.Կ.-ի հիմնադրութեան 70-ամեակով: Կազմակերպութիւն, որն իր անջնջելի հետքն է թողել իրանահայ կեանքի վրայ եւ դեռ նոյն երիտասարդական աւիւնով յատկապէս իր «Արարատ» մարզաւանով շարունակում է մնալ թեհրանահայութեան բաբախող սիրտը:
   70-ամեակի յոբելեանական յանձնախումբը յարմար նկատեց այդ առիթով «Ալիք»-ում շաբաթական մէկ յօդւածով ներկայացնել Հ.Մ.Ա.Կ.-ի գործունէութեան ընթացքում աչքի ընկնող իրադարձութիւնները՝ իւրաքանչիւր համարը նւիրելով մէկ շրջանի ընթացքում տեղի ունեցած աչքառու իրադարձութեանը, աշխատանքին, դէպքին եւ այլն:
   Առ այդ՝ այս համարով իսկ,սկսում ենք յօդւածաշարը՝ այն նւիրելով Հ.Մ.Ա.Կ.-ի հիմնադրութեանը:

Հ.Մ.Ա.Կ.

Հիմնադրում

   Երկրորդ աշխարհամարտի վերջին տարիներում իրանահայ մշակութային կեանքը նոր թափ ստացաւ:
   Վերաբացւեցին ազգային դպրոցները, դասախօսական երեկոյթներ սկսւեցին կազմակերպւել, նոր հրապարակութիւններ եւ գրքեր հրապարակ իջան:
  Այս ընդհանուր վերակենդանացման հետ միասին հիմնւեցին միութիւններ, նախ Ուսանողական, Կանանց եւ ապա «Միտք եւ արւեստ» միութիւնը:
  Այս շարժումը իր յատուկ արձագանգը գտաւ պատանեկութեան մէջ, որի շնորհիւ եւ հիմնւեցին «Լոյս եւ միտք», «Արշալոյս», «Րաֆֆի», «Շանթ» եւ «Կայծ» միութիւնները՝ ամէն մէկը 10-40 անդամներով:
 Սկզբում այս միութիւնների աշխատանքները ներքին բնոյթ ունէին: Հաւաքւում էին տներում, դասախօսութիւն, վիճաբանութիւն եւ ընթերցանութիւն էին ունենում: Սակայն, այս աշխատանքները չէին բաւարարում պատանեկութեան եւ նրանք ցանկութիւն ունէին հասարակութեան տարողութեամբ ձեռնարկներ կազմակերպել, իսկ միութիւնների հնարաւորութիւնները չէին համապատասխանում այս պահանջի հետ եւ առանձին-առանձին չունէին նիւթական եւ մարդուժի տարողութիւնը:

  Եւ այսպիսով կարիք զգացւեց պատանեկան միութիւններին միացնելու:
  Պատանեկան միութիւնների միացումը տեղի ունեցաւ 1944 թւականի յուլիսի 4-ին, Թեհրանի «Մեհր» դպրոցի սրահում գումարւած ընդհանուր ժողովում, եւ այսպիսով վերջի-վերջոյ 5 միութիւնների միացմամբ կազմւեց Հայ պատանեկան ընդհանուր միութիւնը:
  Այս հիմնադիր ժողովից ընտրւեց ժամանակաւոր կազմ՝ բաղկացած 5 միութիւնների նախագահներից՝ հետեւեալ կարգով.
Նախագահ՝ Յակոբ Կարապետեան (Կարապենց)
Քարտուղար՝ Նորայր Պահլաւունի
Սեպուհ Յովհաննիսեան
Հրայր Մարուխեան
Սուրէն Սարգսեան

   Միութեան հիմնադիր անդամների թիւը 121 հոգի էր, իսկ կենտրոնատեղին մէկսենեականոց գրասենեակ՝ Հաֆէզ պողոտայում: Յուլիսի 11-ի վարչական նիստում որոշւեց Հայ պատանեկան ընդհանուր միութեան (Հ.Պ.Ը.Մ.) անունը փոխել եւ դարձնել Հայ պատանեկան մշակութային միութիւն:
   Ժամանակաւոր վարչութիւնը կազմել է նորաստեղծ միութեան անդրանիկ ծրագիր-կանոնագիրը՝ 35 յօդւածով եւ կէտերով, որը վաւերացւել է 1944-ի օգոստոսի 2-ին գումարւած բացառիկ Ընդհ. ժողովում: